Xây dựng và phát triển Không gian văn hóa Hồ Chí Minh
trong tình hình mới
Thành phố Hồ Chí Minh – Thành phố vinh dự mang tên Bác, luôn được cả nước kỳ vọng là nơi đi đầu trong đổi mới, sáng tạo, năng động và nghĩa tình. Trong hành trình phát triển, Thành phố mang khát vọng vươn lên thành siêu đô thị hiện đại, đồng thời tiếp tục khẳng định vị thế đầu tàu của cả nước. Cùng với mục tiêu ấy, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thành phố xác định xây dựng và phát triển Không gian văn hóa Hồ Chí Minh là nhiệm vụ chính trị đặc biệt, vừa là trách nhiệm, vừa là tình cảm thiêng liêng đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Qua 2 năm triển khai Chương trình hành động số 44-CTrHĐ/TU ngày 19 tháng 8 năm 2023 của Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố, Thành phố đã đạt nhiều kết quả quan trọng, tạo chuyển biến rõ rệt trong nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Toàn Thành phố đã hình thành hơn 5.684 mô hình Không gian văn hóa Hồ Chí Minh tại các cơ quan, đơn vị, trường học, doanh nghiệp, bệnh viện, đơn vị lực lượng vũ trang và cơ sở tôn giáo. Nhiều mô hình được triển khai sáng tạo, gắn với nhiệm vụ chuyên môn, tạo sức lan tỏa sâu rộng trong đời sống xã hội. Các công trình trọng điểm được tập trung đầu tư như: dự án xây dựng Quảng trường Hồ Chí Minh và dự án cải tạo, nâng cấp Bảo tàng Hồ Chí Minh – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh; cùng với đó là việc chỉnh trang, bảo tồn các di tích lịch sử, không gian văn hóa gắn với cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bác. Công tác tuyên truyền, giáo dục được triển khai đồng bộ, gắn việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh với các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và “Xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. Nhiều trường học đã phát triển mô hình Không gian văn hóa Hồ Chí Minh gắn với 5 điều Bác Hồ dạy, góp phần giáo dục lý tưởng, nhân cách cho thế hệ trẻ. Trên không gian số, Thành phố đã triển khai Đề án số hóa Bảo tàng Hồ Chí Minh, mở nhiều chuyên trang, chuyên mục trên báo chí, truyền thông, mạng xã hội để lan tỏa giá trị văn hóa Hồ Chí Minh…
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc xây dựng Không gian văn hóa Hồ Chí Minh vẫn còn hạn chế như: Hoạt động hiện nay chủ yếu tập trung vào mô hình vật thể (trưng bày hình ảnh, hiện vật), trong khi chưa phát huy hiệu quả các yếu tố phi vật thể như sinh hoạt tư tưởng, giao lưu, giáo dục truyền cảm hứng và thực hành lối sống theo gương Bác. Ngoài ra, nhiều danh mục cơ bản còn thiếu (sách, biểu tượng, góc học tập…); cơ chế kết nối, chia sẻ kinh nghiệm chưa nhiều; các diễn đàn, hội thảo, tọa đàm chuyên đề còn ít, nên chưa hình thành được mạng lưới lan tỏa và hỗ trợ lẫn nhau…
Trước yêu cầu mới của sự phát triển, nhất là sau khi sáp nhập cấp tỉnh, sắp xếp tổ chức bộ máy, việc xây dựng Không gian văn hóa Hồ Chí Minh đòi hỏi sự điều chỉnh, bổ sung giải pháp phù hợp để phát huy hiệu quả, bền vững hơn. Trong đó, các cơ quan, đơn vị, địa phương cần tập trung một số nhiệm vụ, giải pháp sau:
Một là, quán triệt nghiêm túc quan điểm “Văn hóa phải đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội”, đẩy mạnh thực hiện các giải pháp phát triển văn hóa toàn diện, đồng bộ. Tăng cường tuyên truyền sâu rộng trong cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và Nhân dân về mục đích, ý nghĩa của việc xây dựng Không gian văn hóa Hồ Chí Minh.
Hai là, các xã, phường, đặc khu cần có kế hoạch cụ thể để bảo đảm mỗi khu dân cư, mỗi địa bàn có ít nhất một “điểm nhấn” của Không gian văn hóa Hồ Chí Minh. Đó có thể là phòng truyền thống, không gian sinh hoạt cộng đồng, tuyến phố văn hóa, hay mô hình sinh hoạt trên không gian số gắn với cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Ba là, cần đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh thấm sâu vào đời sống xã hội thông qua các hoạt động giáo dục, sinh hoạt cộng đồng, lễ hội, phong trào thi đua và văn nghệ quần chúng. Khuyến khích sáng tác, biểu diễn nghệ thuật, kể chuyện về Bác, xây dựng các chương trình truyền thông, sân khấu hóa, phim tài liệu, sản phẩm số gắn với hình tượng Hồ Chí Minh. Phát huy vai trò của trường học, gia đình, đoàn thể trong giáo dục lý tưởng, nhân cách cho thế hệ trẻ.
Bốn là, trong kỷ nguyên số, Không gian văn hóa Hồ Chí Minh cần được mở rộng mạnh mẽ, lan tỏa trên môi trường mạng. Việc số hóa bảo tàng, tư liệu, hình ảnh về Bác; xây dựng các chuyên trang, chuyên mục trên báo chí, truyền thông; tổ chức các cuộc thi sáng tác, thiết kế nội dung số… là hướng đi quan trọng để lan tỏa văn hóa Hồ Chí Minh sâu rộng trong toàn xã hội.
Năm là, Không gian văn hóa Hồ Chí Minh chỉ thực sự có sức sống khi được hình thành, gìn giữ và lan tỏa trong đời sống hằng ngày của Nhân dân. Do đó, đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu phải gương mẫu, tiên phong trong rèn luyện đạo đức, phong cách, lối sống. Mỗi cơ quan, đơn vị, mỗi chi bộ phải trở thành một “Không gian văn hóa Hồ Chí Minh thu nhỏ”, nơi tư tưởng, phong cách Hồ Chí Minh được cụ thể hóa bằng tinh thần trách nhiệm, tác phong làm việc khoa học, tận tụy vì dân.
Xây dựng và phát triển Không gian văn hóa Hồ Chí Minh trong tình hình mới, sau khi sáp nhập, là nhiệm vụ vừa cấp bách, vừa lâu dài. Đây là con đường để văn hóa thực sự trở thành nền tảng tinh thần, động lực phát triển, giúp Thành phố Hồ Chí Minh giữ vững vai trò đầu tàu cả nước. Khi mỗi cơ quan, đơn vị, địa phương trở thành một mảnh ghép của Không gian văn hóa Hồ Chí Minh và khi mỗi cán bộ, đảng viên, mỗi người dân đều thấm nhuần, thực hành giá trị văn hóa Hồ Chí Minh trong đời sống, thì Thành phố mang tên Bác sẽ thật sự trở thành Thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình, giàu bản sắc, xứng đáng với niềm tin yêu, kỳ vọng của cả nước.
(Nguồn: Phòng Văn hóa – Văn nghệ – Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy)
- Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo
- CHUYÊN ĐỀ “HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TƯ TƯỞNG, ĐẠO ĐỨC, PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH”
- BÀI TUYÊN TRUYỀN VÀ ÔN TRUYỀN THỐNG NGÀY 20-10
- Thời khóa biểu khối 11
- Một số kinh nghiệm trong công tác đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong Lực lượng vũ trang Thành phố Hồ Chí Minh



